Aangepast roeien. Elke dinsdag vanaf 09.00 uur worden wherry’s te water gelaten, hekjes bij het vlot geplaatst, het rek met zwemvesten klaargezet en het rooster bekeken wie hoe laat met wie in de boot roeit. De walkapiteins van die dag zorgen dat alles vlot verloopt. Een hele organisatie, dit jaar al 25 jaar in handen van de CARR (Commissie Aangepast Roeien Rijnland): een jubileum dus! 

Hetty Vogelesang is hier vrijwel vanaf het begin actief bij betrokken, zowel als roeister als één van de drijvende krachten binnen de organisatie.

“Ik heb een spierziekte en lang is mij verteld dat sport voor mensen als ik niet goed zou zijn. Pijn betekende overbelasting, dus rust! Maar inzichten veranderen! In 2003 kwam ik in het Rijnlands Revalidatie Centrum – het tegenwoordige Basalt – om te herstellen van ingrijpende borstkankeroperaties. Nu vond ik wel gehoor en kon met de fysiotherapeut spreken over sporten. Paardrijden leek me wel wat, maar dat kon alleen binnen in de bak, terwijl ik zelf zo graag buiten in de natuur ben. Water heeft me altijd aangetrokken. Ik zwom vroeger graag in open water. Mijn dochter kanode, maar het in- en uitstappen viel me zwaar. Ik hoorde van een fysiotherapeut over aangepast roeien bij Rijnland. Zij was bij een introductiebijeenkomst geweest en kon mij vertellen dat er hulpmiddelen waren, waardoor roeien voor mensen met een beperking mogelijk was. Toen heb ik voor het eerst tegen mezelf gezegd, dat ik gehandicapt ben. In mei 2004 ben ik naar Rijnland gekomen.” 

Daar trof Hetty een klein groepje mopperende mede-roeiers aan, die zich niet gelijkwaardig behandeld voelden. “Het aangepaste roeien moest zich er nog ontwikkelen,” aldus Hetty. “Het was begonnen met een ervaren roeier, die heel ziek was. Zijn wens was om nog eens te kunnen gaan roeien. Han Ponneker maakte dat met o.a. Gunilla Leons mogelijk. Toen hij zag wat dit voor die roeier betekende, besloot hij zich in te zetten om het voor een grotere groep mensen mogelijk te maken. Er kwamen faciliteiten als een hekje en lift door sponsorwerving.

Hetty stuurde ook graag. Genoot van stuurinstructies met uitdagende opdrachten

De inzet was er. Maar wat er komt kijken om mensen met een beperking te laten roeien, was nog onbekend. Samen hebben we naar oplossingen gezocht. Om aan instructeurs te komen, adviseerde Nico van Ravesteyn mij om naar de nieuwjaarsreceptie te gaan en daar rond te vragen. Dat heb ik gedaan en hoorde dat Hester Eriks zich hier voor wilde gaan inzetten. 

Bärbel van de KNRB promootte het aangepaste roeien ook sterk. In de winter (2004/2005) kwam ze naar Rijnland en zag ons op de ergometer trainen. Ze nodigde ons uit om deel te nemen aan indoorwedstrijden.

Van Bärbel kwam ook het initiatief voor de cursus ‘wat moet je doen als je omslaat’. ‘De Vrouw Venner’ werd eerst grondig schoongemaakt voordat zij in het zwembad van Basalt te water ging. Behalve Bärbel, roeimaten en roeiers, was er een hele reddingbrigade aanwezig. Maar…., het kostte die reddingbrigade zoveel moeite om de boot om te krijgen dat dit gelijk de laatste keer was. Wij hebben er in ieder geval de zekerheid aan overgehouden dat een wherry niet makkelijk omslaat. 

In die beginperiode keken we bij andere verenigingen hoe het aangepaste roeien daar georganiseerd werd. Ook via de Nationale tocht Aangepast Roeien (NAR) maakten we kennis met andere roeiverenigingen. Hilversum had een fantastische tocht georganiseerd, wat mij inspireerde om voor het 10-jarig jubileum van de CARR ook een nationale tocht voor aangepast roeien te organiseren.

Het roeien op ander roeiwater is heerlijk. Lang geleden deden we dat bij de Goudse. We maakten mooie tochten over de plassen, maar het werd vaak afgelast vanwege het weer. Het water is daar vaak te ruw voor ons. We zijn daarom bij Roeivalidatie op de Rotte gaan roeien. Het ligt daar beschutter. 

In de loop der tijd groeide de CARR uit tot wat het nu is. Een goede organisatie met altijd walkapiteins, een goed rooster en roeimaten. Ik heb me altijd verantwoordelijk gevoeld. We moeten het met elkaar dragen. Met het wekelijks schrijven over onze plannen in nieuwsbrieven heb ik verbindend willen zijn.

Ik ben altijd een avontuurlijk roeister geweest en hield van tochten. Roeien is voor mij in de natuur zijn, de jaargetijden beleven en hopen een ijsvogel te spotten. 

Zelf heb ik gemerkt hoe goed het is om aan je conditie te werken. Toen ik daar eenmaal mee begonnen was, verbeterde niet alleen mijn conditie, maar had ik ook het gevoel dat mijn cognitieve vaardigheden verbeterden. Mijn toenmalige arts aan wie ik het vertelde, vond dat onzin. Maar later hoorde ik prof. Scherder in de ‘De Wereld Draait Door’ vertellen hoe goed beweging voor je hersenen is. 

Vroeger werden mensen met een handicap de bossen ingestuurd. Ver weg, uit beeld. Tegenwoordig komen ze stapje voor stapje terug in de maatschappij, waardoor niet-gehandicapten ermee geconfronteerd worden. Het moet voor iedereen eigenlijk vanzelfsprekend zijn om aan sport te kunnen doen. Bij Rijnland is die stap gelukkig gezet, hoewel er natuurlijk altijd wel iets te verbeteren valt.

Ik blijf het belangrijk vinden dat drempels verdwijnen en zet me daarom in om een betere wereld te krijgen.”

Joan van Esveld